ارتباط قطعی برق و قیمت آهن

می‌توان گفت پس از اختراع موتور بخار، قابلیت استفاده از برق مهمترین موضوع در صنایع است. بسیاری از دستگاه‌ها در صنایع و کارخانجات با استفاده از این دو تکنولوژی قدیمی کار می‌کنند. در نتیجه نبود هر کدام از آن‌ها می‌تواند چرخ کارخانجات را از حرکت نگه دارد. مثلا در بعضی از مواقع در فصل سرد سال که مصرف گاز افزایش پیدا می‌کند، گاز کارخانجات قطع می‌شود. این موضوع دلیلی برای از کار افتادن دستگاه‌ها و خاموش شدن کارخانجات می‌شود.

هرچند گاز را می‌توان با مواد فسیلی دیگری همچون مازوت جایگزین کرد و برخی از کارخانه‌ها می‌توانند همچنان به فعالیت خود ادامه دهند، اما انرژی الکتریکی اینطور نیست و جایگزینی ندارد. در نتیجه با قطع شدن برق صنایع، به صورت کامل یک کارخانه تعطیل خواهد شد. برق در کنار اینکه روشنایی یک واحد صنعتی را تامین می‌کند، در بیشتر دستگاه‌ها نیز به عنوان عامل حرکت و مدیریت آنها استفاده می‌شود.

در صنایع تولید آهن آلات نیز همین موضوع حاکم است و با قطع شدن برق، کارخانجات فولاد دچار چالش خواهند شد. مشخص است که این موضوع می‌تواند قیمت آهن را تحت تاثیر قرار بدهد.

قطع برق و دیگر مشکلات تاثیرگذار بر قیمت آهن در سال 1400

متاسفانه در سال قبل، حدود 45 روز برق کارخانجات محصولات فولادی قطع بود. کارخانجات نورد با بسیاری از کارخانجات تفاوت دارد. در بعضی از صنایع، از دور خارج شدن یک واحد، فعالیت سایر واحدها را متوقف نکرده و آسیبی به سایر بخش‌ها وارد نمی‌شود. اما در این صنعت همه واحدها به یکدیگر وابسته هستند و این موضوع به معنی کار نکردن کامل خط تولید کارخانجات فولادی در حدود دو ماه بود. در کارخانجات فولادی، کوره‌ها نقش مهمی را به عهده داشته و همچنین سالم بودن و کارکرد درست آنها اهمیت فراوانی دارد. رسیدن کوره به دمای قابل استفاده به تنهایی یک پروسه طولانی، زمان‌بر، انرژی‌بر و پر هزینه است.

پس باید گفت که سرد شدن کوره‌ها زیان مالی زیادی را به این کارخانجات در سال 1400 وارد کرده است. در کنار این موضوع تعطیل شدن کارخانه با عدم تولید و در نتیجه عدم درآمدزایی همراه شد که این موضوع با در نظر گرفتن گران شدن انرژی، افزایش قیمت ارز و سایر موضوعات فشار زیادی را در این سال به کارخانجات فولاد وارد کرد. کاهش تولید به دلیل تعطیل شدن کارخانه‌ها و کمبود انواع فولاد در بازار نیز در مقاطعی بازار را دچار نوسان قیمت نمود که نارضایتی‌هایی را به همراه داشت.

در سال 1401 قیمت آهن چه خواهد شد؟

اگر قیمت میلگرد مشهد را به عنوان یک شاخص برای قیمت آهن فرض کنیم، می‌توانید ببینید که عوامل متعددی باعث تغییر این شاخص و قیمت سایر محصولات خانواده آهن آلات شده است. همانطور که در سال 1400 اتفاق افتاد، تعطیلی کارخانجات فولادی می‌تواند بازار آهن را دچار شک کرده و قیمت افزایش پیدا کند. طبق خبرهایی که از نهادهای رسمی اعلام شده است، در روزهای گرم سال جاری امکان قطع برق برای صنایع بسیار زیاد بوده و شاید بتوان گفت که حتمی است. از سوی دیگر با توجه به شرایطی که در سال گذشته تجربه شد، احتمال دارد که در روزهای سرد زمستانی نیز با قطع گاز در صنایع روبرو شویم که این موضوع نیز می‌تواند شک دوباره‌ای به بازار ایجاد کند. در رابطه با قیمت ارز نیز که عامل مهمی در بازار آهن است، هرچند نمی‌توان با دقت بالایی پیش بینی ارائه کرد، اما روند کلی افزایش قیمت ارز احتمالا ادامه خواهد داشت و این موضوع می‌تواند مشکلات صنایع فلزی را چند برابر کند. در نتیجه دولت باید نگاه حساب شده و دقیق‌تری به شرایط صنایع فولادی داشته باشد.

قطع برق در صنایع فولادی چه تاثیری بر اقتصاد ایران خواهد داشت؟

همانطور که توضیح داده شد و براساس تجربه سال‌های گذشته، قطع برق و سایر انرژی‌های مصرفی در صنایع مرتبط با آهن می‌تواند قیمت این محصول پرکاربرد را افزایش بدهد. در کنار زیان‌هایی که به این واحدهای تولیدی استراتژیک وارد می‌شود، مهمترین دلیل برای این افزایش قیمت آهن کمبود در بازار خواهد بود. در ادامه به سه نوع از این تاثیرها نگاه خواهیم کرد.

بازار مسکن و افزایش قیمت آهن

یکی از مصالح اصلی در ساخت ساختمان‌های مسکونی، آهن آلات است. این مصالح را نمی‌توان به راحتی حذف کرده و یا با مصالح دیگری جایگزین کرد. از آنجایی که پس از چند سال بی‌توجهی به این بازار مهم، دوباره رویکرد به ساخت مسکن در قالب طرح نهضت ملی مسکن توسط دولت افزایش پیدا کرده است، در نتیجه مواد اولیه و مصالح زیادی با توجه به نیاز زیاد بازار به مسکن، لازم خواهد بود. کمبود آهن و محصولات آهنی می‌تواند باعث شود تا به عنوان مثال، قیمت پروفیل در فولاد فرتاک و سراسر کشور با نوسان قیمتی و مشکلاتی در تامین مواجه شده و در نهایت دوباره بازار مسکن را وارد تنش کرده و مشکلات جدی برای آن ایجاد کند.

صنایع و کارخانجات

با کمبود و افزایش قیمت آهن، بسیاری از صنایع داخلی که از تحریم‌ها آسیب‌های زیادی خورده و با کمبود نقدینگی دست و پنجه نرم می‌کنند با مشکل جدیدی روبرو خواهند شد. از آنجایی که مهمترین راهکار پیشرفت کشور و خروج از شرایط فعلی توجه به رونق صنایع است، این کمبود به اقتصاد کلان آسیب وارد خواهد کرد.

صادرات و ارز آوری

از آهن و محصولات مرتبط با آن به عنوان بخش مهمی از صادرات غیر نفتی کشور یاد می‌شود. اگر بازار داخلی با کمبود مواجه شده و قیمت آهن افزایش پیدا کند، این صادرات محدودتر خواهد شد و در نتیجه ارز آوری که امروزه مهمترین دغدغه کشور در زمینه اقتصاد است با مشکل جدی روبرو خواهد شد.